« Vòlon ben nos veire coma alucairitz mai pas coma saberudas »

« A ieu m’agradava l’idèa de trabalhar dins l’environament, que se parlava pas encara d’espandiment duradís. Mai dau temps de meis estudis d’ingenhaire, va fau dire, la màger part deis fremas volián puslèu ensenhar ò  trabalhar dins la recerca que dins l’industria ».
 
Per Valeria Garbal s’es pas debanat parier, en causa d’un salon professionau mont’a rescontrat lo grope Sarp, que tracta tot plen de residús quimiques e autrei laissas per l’industria.

Ara es ela que, a Ronhac (13), identifica lei jaç de residús qu’auràn besonh de novèlas tecnologias : per leis escafat ò ne’n faire una novèla matèria promièra.
 
« Çò qu’es malaisat per una frema en blau de trabalh, es de s’impausar coma quauqu’un que sabe. L’òme vòu ben vos veire coma quauqu’un qu’aluca d’un biais novèu lo procèssus, mai pas coma quauqu’un que pòu discutar tecnica ! »

Adonc, li a faugut desvelopar d’estrategias amé d’armas pròpria a sa feminitat : «  es mai aisat per ieu d’arribar umila, de demandar consèu puslèu que d’en donar, d’escafar mon egò, e mai que d’un còp pòdi desamorsar lei garrolhas avans que creban l’uou… »

D’autant mai que son ròtle es pas ierarchique.
 
S’ara, mai de fremas s’endraion dins lei mestiers verdejants de l’industria, ela li es intrada fa vint ans, quand èra tras que rare.

Aquela pioniera a pasmens agut tres nistons, e « coma podiáu pas trabalhar a temps parciau, m’a faugut m’organisar, èstre espatlada per de bònei babais . »
 
Amé tot aquò s’a poscut menar son trin, es que l’idèia d’environament li arrapèt lo còr. Li van ben lei paraulas de la Targa dau Martègue : es sus la tinteina qu’un marin adrech, coma la polèna, deu se tenir drech….vint ans a-de-rèng.

Article rédigé en provençal rhodanien avec les suggestions de Guiu Garnier.

lire aussi : Pas pron de frèmas per verdejar l’emplec en Provença