Trenta ans, d'Italia o de Bearn vòlon un avenir per la lenga occitana

 
Ce vétérinaire de la Vallée du Pô, a 31 ans et milite en musique pour la reconnaissance de l’occitan, en France comme en Italie.
 
Luca, de que fas dins ton país ?
 
Siáu veterinari e ai sempre seguit la question occitana per que me siáu sempre interessat a la cultura. Es un interès que me pòrta cada jorn. Ai creat un grop que se sòna Lo Brame e avèm cercat, gràcia a la musica, de portar en defòra de nòstei valadas un projèct occitan per aquelei que non lo coneissián.
 
Perque siás vengut aicí manifestar ?
 
Leis ai totei fachas lei manifestacions. Es l'escasença de faire de rescòntres entre totei lei populacions dei regions occitanas, deis Aups ai Pirenèus. E puèi per manifestar per la lenga d'òc, qu'ei pas soncament en França mai en Italia tanben que dèu èstre reconeiguda per totei.
 
A ton vejaire, la reconeissença de l'occitan es mai importanta en Italia rapòrt a la França ?
 
L'occitan en Italia es pancara una identitat fòrça reconeiguda. Mai dins leis escòlas, subretot gràcia ai projècts europencs, siam pervenguts de familharizar leis enfants a l'occitan, de faire de projècts culturaus e d'ensinhar la lenga. Pasmens, dau fach que siam estats ligats ai fonds italians, siam a un moment que corrèm un risque de faire un pas en arrier e puei de tornar delaissar lo travalh que se fai despuèi aquestei darrièreis annadas.
 
De qu'es ton avejaire sus l'endevenir de la lenga nòstra ?
 
Segon ieu, en Italia, lo futur es segur per la lenga occitana, ara que totei la coneisson : es pas una pichòta causa, es una granda conquista que s'es facha en ben pauc d'annadas. Donc es necessari de contunhar lo travalh que s'es fach dins lei montanhas aquesteis annadas, que siam en trin de veire crèisser un grop de joines que tornan abitar dins lei valadas occitanas. 

Professeure des écoles béarnaise de 33 ans, elle estime que la demande d’occitan augmente dans le public scolaire. Pour elle, il faut une manifestation unitaire à Paris pour réclamer les moyens d’y répondre.
 
Eve, en mai d’èstre regenta, de que fas ?
Se siáu regenta en occitan, siáu tanben autora e dessinatritz.
 
Quant de temps siás-ti venguda manifestar per la lenga ?
Es pas lo promier còp, que siáu ja venguda a Carcassona (2005) e Besièrs (2007), mai a Tolosa (2012) n’i siáu pas anada. Pasmens, ara vesi que i a pas fòrça monde, sai pas perqué, e mai se sabe que i a agut de problèmas entre leis orgarnizators potenciaus.
 
Es que faire una autra manifestacion dins dos o tres ans sariá mai eficaç ?
Çò que sariá eficaç es de faire quaucaren de centrau, a París, ont i a tot lo monde. Es una possibletat per importar la causa en estent nombrós e amassa, en luòc que cadun siá dins son costat. D'efèch, volèm la mema causa que que siegue la region de França d'onte venèm. Se non assajam pas, podrem pas saber, fau adonc contunhar d'assajar mai de biais diferents, e subretot, amassa. Car senon aquò podrà pas marchar.
 
Segon tu, coma es l'endevenir de l'occitan ?
Es verd, ieu demòre positiva. Siáu tornada ensinhar en Biarn, perqué manca de regents ailabàs mentre que i a una fòrta demanda per ensinhar l'occitan. Donc me dise que lo monde son en demanda. D'efèch, i a plen d'escòlas que vòudrián aver d'occitan e que n'an pas, per çò que n' i a pas pron de regents. Adonc i a una volontat dei comunas, dei territòris, per l'ensinhament de la lenga, que son conscients de la lenga e de la cultura d'Òc. E aquò es pas passat tot sol. 

Lire aussi Tradicien o Moderninat : de manifestaciens ai resultats foscós
et Les manifestants expérimentés : "la déception est souvent au rendez-vous, mais il faut continuer"