Aqueu moment d’escambi entre leis estudiants e la ministra permetiá de mai comprendre la reforma de l’Estat après la transformacion de la carta dei regions.
N’en vaquí lei capítols màgers, tau coma leis ai entenduts.

En causa, la tradicion Jacobina que rèsta centrala dins la filosofia de l’administracion. Mai la ministra, parlant à boca dubèrta, s’engana pas sus lei ambicions dau govèrn : aquesta lèi serà pas l’acte 3 de la descentralisacion coma l’aviá promés lo president Hollande.
Pasmens l’objectiu dau govèrn es de melhorar l’eficacitat de l’Administracion. E subretot vòu assegurar la cooperacion ambe lei collectivitats, dins l’estigança d’aparar la justícia sociala.
Per faire tot aquò lo govèrn seguirà dos objectius, que ditz la Marylise Lebranchu.
Lo primier es d’organisar un transferiment de competéncias entre lei Regions, lei Despartaments e lei Comunas. L’idèia generala es de faire dei Regions mai fòrtas amb un ròtle d’estratetge de l’accion territoriala.
Alòr lei Regions contrarotlaran l’ensenhament, dau collègi au liceu e a la recèrca), desvoloparan tambèn la vida economica e industriala e organisaran leis infrastructuras, talas coma lei rotas, lei trens etc...
Levats lei “despartaments ruraus” que sabèm pas onte comènçon
Dins lei Despartaments amb una Metropòli, lei Conseus despartamentaus seran recampats ambe la Metropòli.
Dins aquélei monte li a d’intercomunalitats fòrtas, se farà una federacion. Solament lei despartaments ruraus gardaran sei Conseus Generaus.
Mai la definicion dei “despartements ruraus” es gaire clara e un molon d’elegits jútjon que la reforma serà inconstitucionala perqué una collectivitat territoriala, per existir, a besonh d’una assemblada elegida, e de competéncias.
Faire disparéisser tot aquò necessitarà una reforma de la Constitucion… E, probable, am’un molonàs de problemas per lo govèrn….
Per quant a la question d’assegurar lo bòn transferiment dei competéncias socialas dei despartaments, la ministra podiá pas dire grand causa au moment que l’avèm questionada, mai drech anar saupran mai dins quàuquei setmanas…
Lo sentiment generau, per Marylise Lebranchu, es de dire que la reforma va mai dins lo sens d’una politica de restriccion budgetària en despiech de la volontat de la ministra de renforçar l’accion publica.
Lo ditz ela. Lo projècte dau govèrn manca d’ambicion e assegurarà pas la fin dau centralisme en França.
Am’aquò, la ministra a fach quàuquei reflexions fòrças interessantas sus una autra forma de pensar la politica au sen de l’Estat.
“Fau èstre de quauqua part per s’inscriure dins lo monde”

La ministra m’a dich que voliá faire de regions que respècton la diversitat dei culturas, mai tambèn qu’aviá l’idèia de faire mai que de regions mai fòrtas.
Aparaira de la Bretanha se disiá favorabla d’anar mai luènh que lei frontièras istoricas : « quand on est fort de son histoire on peut être incluant » qu’a respondut.
Voliá faire per exemple un arc Atlantic ambe la Bretanha e lei país de la Leir, e èra pas còntra l’idèia d’un maridatge de Paca ambe d’àutrei despartaments, Droma e Ardècha per exemple. Mai tot aquò se seriá decidit sensa son avejaire…
La ministra a parlat tambèn de l’importància deis identitas regionalas dins un monde globau, mai, qu’a dich, dins una vision dubèrta e sensa de replec.
A insistit tambèn sus l’importància per lo país de melhorar l’ensenhament dei lengas regionalas ambe mai d’escòlas bilinguas. Pasmens es de sotalinhar, que per ela, seriá de n’en parlar premier ambe lei novèlei collectivitats.
Aver una ministra defensora dei lengas e de la diversitat locala deuriá inspirar leis elegits provençaus…
Acabar ambe l’urbanisacion e afavorisar l’autòsufiséncia alimentària
Segur, necessita la cooperacion de tótei lei collectivitats per contrarotlar l’urbanisacion e aparar nòstrei campanhas e bartàs. Dins una Provença totjorn mai esquichada leis ensenhaments de la ministra pòdon èstre vists coma un simbòle encoratjant.
Au lume de son discors, podèm quand meme o sotalilnhar, bessai vaudriá mai per Marylise Le Branchu d’èstre dins un autre govèrn per menar una politica de veraia progessista e descentralista !
Texte rédigé avec les suggestions lexicales de Reinat Toscano
Lire également sur ce sujet notre article "Quatorze Despartaments iper-ruraus..."