Òumagi a Guiu Martin

Gaire de monde aurà jonhut tant de modestié a tant de renom dins la militança pèr la lenga occitana en Provença. Si pòu dire sènsa eisageracien que Guiu Martin n’es estat jusc’a sa mòrt en 2008 lo simbòle e lo flambèu despuei que lo corrènt occitanista s’es escaralhat dins lei tèrras d’Empèri, pus lòngtemps qu’alhors resistèntas a sa penetracien.
 
Lo Felibrige après guèrra li senhorejava encara sènsa partagi, e Guiu Martin li a començat sei promiereis armas. En proposant puei pèr la lenga una autra visien de son espaci e de son devenir, s’es afrontat segur a la pratica felibrenca de son tèmps.

Se siguèt  sènsa ambigüitat dins sa rompedura emé lei manòbras e la marrida fe deis enrajats qu’avien pa’ncar desertat lo mistralisme provençau pèr l’anar puei agarrir, a de longa conservat pèr aquelei que li avien aculhit lo respèt que s’ameritava son incontestable estacament a la lenga.

En mantenènt aqueu liame decisiu a l’entorn dei fondaments de la pensada mistralenca - l’unitat de la lenga dins una reconoissènça, pas totjorn perfeta mai jamai renegada, de sa diversitat -  en esparnhant lei liames personaus e la consideracien mutuala au dedins meme de la divergènci, a preservat dins lei convulsiens de l’epòca aquela flama qu’esclaira vuei pasiblament la convergènci cardinala dau movament felibrenc e dau movament occitanista.  

Guiu Martin èra un òme de paraula dins totei lei sèns dau tèrme. De sa competènci promiera, la geografié, n’avié fach son mestier d’ensenhaire davant sei liceans e seis estudiants, e l’avié ligada emé sa conoissènça eicecionala dau provençau dins tota sa fonsor espaciala e istorica.

Era capable en meme tèmps de mestrejar l’infinida varietat de la lenga sus lo mendre terrador entre Cevenas e Piemont, e de nen tirar de sintèsis magistralas que despasson en pertinènci ce qu’avien tentat lei lingüistas lei pus titrats.

Infatigable militant, incarnava ce que l’occitanisme d’aquela generacien avié de melhor : la lenga restaurada dins totei sei liames emé la realitat monte si desplega : son òurigina, son territòri, sei condiciens economicas ; un engajament politique clar e completament desinteressat dins la movanci occitanista ; e tambèn una dobertura, una simplicitat, em’una curiositat sènsa anatèma pèr totei lei demarchas que l’entosiasme d’aqueu temps fasié espelir.
 
Mai tròup generos de sa paraula, a privat lei generaciens sueivèntas de son escritura. Lei publicaciens que pòrton son nom modestament acolat a n’aquelei de sei colaborators, la metòda Parlam provençau, lo Manuau Pratique de Provençau comtemporan, lei dicionaris e la gramatica publicats pèr aqueu CREO-Provença qu’avié tant de tèmps bailejat, donon qu’un imagi parciau de son imensa òbra orala, que sei traças rèston encara de recampar e d’espandir. 

Desprovesit dau mendra seitarisme, jamai tiranique ni manipulator, totjorn lèst a pòrge son ajuda en qu li demandava, estrangier a tota censura academica sus l’autenticitat de la lenga, a encorajat totei lei recèrcas e totei leis audacis en òufrènt a la diversitat dau movament occitanista un modèle e una referènci passionada emai sorrisènta.

Pèr estre estat temoin de sa pratica tot de lòng deis anadas qu’avèm adobat cotria nòstre obragi en s’apielant sus la comunautat d’un relarg de vilagi, pòdi atestar de son respèt infinit  pèr la sciènci dau mitan populari qu’avié sachut conservar sa lenga jusc’a l’ultima limita de la trasmissien naturala.

Li fisava la libertat de chausir e de legitimar son modèle en cascalhant lei carcans de l’academisme leissicau e grafique, dins la perspetiva que legitimava sota lo bèu nom de democracié lingüistica, concèpte qu’avié inventat e que lo trin de la pensada dòuminanta a gaire laissat trachir jusc’ara.
 
Revenié au CEP d’Oc, dins l’esperit de sei fondators qu’an reconciliat mistralisme e occitanisme, de rèndre aqueu promier òumagi a Guiu Martin a l’Ostau de Provença lo dissata 23 de Janvier a 6 oras dau soar. Se tot’aquelei que dèvon quauqua-rèn a Guiu Martin si li recampon coma va dèvon, la sala risca d’èstre pron estrecha.

Samedi 23 janvier dès 18h, cérémonie de remise des archives au Cep d'Oc d'AIx-en-Provence, suivi d'une table ronde. On tire les Rois vers 20h. détails ici