Joan-Loís Blenet : « volèm totei lei drechs per l’enfant ! »

Disètz que la França refusa de ratifiar l’article 30 de la Convencion Internacionala dei Drechs de l’Enfant, aquela que ditz qu’un enfant a lo drech d’emplegar sa lenga. Coma s’exprimís aqueu refùs ?
 
Nos vèn escondut per una publicitat messorguièra. La França valorisa la diversitat culturala d’un biais oficiau, e dins la realitat entrepacha que s’exprimisse . L’accion publica es d’afichar de drechs que ne’n son pas. En 1989, la signatura de la Convencion internacionala – mens son article 30 – nos a rementat que deja en 1966, la signatura francèsa dau Pacte Internacionau dei Drechs Civics e Politics, escafava premier l’article 27, aqueu que parlava dei drechs dei minoritats.
 
En realitat la lenga nòstra se parla quasi plus dins lei familhas, onte se transmete pas ais enfants. Am’aquò es que se pòu encara parlar de lenga dau país, s’es mòrta ?
 
Vos dirai que li a de monde per parlar, muma se podem pensar qu’aqueu nombre demenís. Mai podem pas taisar que nòstrei lengas regionalas fuguèron roïnadas. Vuei nos dison que plus degun ne’n demanda. Nosautres, ai Calandretas, ce que vesem, es qu’am’una ofèrta d’ensenhament de qualitat, aquela demanda aumenta. La reconoissença per la Convencion dei Drechs de l’Enfant devriá, amé de drechs reconoissuts, milhorar encara aquela qualitat, e mai la partejar dins lo monde educatiu.

Perqué lançar una campanha am’un comunicat a l’escasença de la Jornada Internacionala ?
 
Siam confrontas a la messòrga d’un Estat que ditz que nòstra lenga se parla pas. Es escquisofrenic : dins lo país ditz que lei lengas regionalas son dau patrimòni de la França, e au defòra ditz qu’existon pas !... A messòrga d’Estat, responsa dei Calandretas sota la forma d’un messatge clar. Maugrat la dificultat – e la negacion dau drech – la volontat dau public deis escòlas associativas en occitan fa créisser l’ofèrta d’ensenhament en lenga nòstra : ne’n siam ara a 65 escòlas, e tres Collègis, amé 3600 calandrons e 210 collegians, en auça de 5% en 2016. E a Montpelhier avèm en projèct de perseguir lo collègi per un licèu.
 
Dins un sistèmi escolari onte public e sector associatiu prepausan d’ensenhament en occitan, de qu’aduson lei Calandretas  ?
 
Auçan lo nivèu, la qualitat de l’ensenhament de la lenga – en immersion. E auçar lo nivèu es una exigéncia. Am’un nivèu febla, coma esperar deman de formar d’ensenhaires que podràn ensenhar vertadièrament l’occitan ? Mantenir lo nivèu es essenciau, bòrd qu’am’un occitan  mediòcre aurem jamai deman de bòn ensenhaires per faire passar la lenga a la generacion que l’entende pus a l’ostau.