Amé leis afogats catalans de la lenga occitana

Chasque an a la Rambla Catalunya, demieg lei miliers d’estands que prepausan de libres o d’idèas (que se tròban justament mai que d’un còp dins lei libres) per la Sant Jòrdi, lo Ceucle d’Afrairament Occitanò-Catalan (Caoc) fa vèire sus tres mètres carrats d’estands un ventalh de libres, disques e autrei medias culturaus en occitan, o que raprochan un public barcelonés de la lenga occitana.
 
Per lo trobar fau remar a còntre-corrent de la fòga que davala tota la Rambla, en una ondassa d’estres umans e de ròsas, que chasca dòna o quasi pòrta a la man. E dins aquela ciutat onte, finalament, s’ausísse pas tant parlar catalan, per un còp, lo visitaire pòu demandar son camin dins la lenga de Llull e de Verdaguer, e entendre la responsa tot parier. Un astre.
 
Nuria Ontiveros, sòcia dau Caoc, aviá convidat Aquò d’Aquí a venir veire. Una activitat tota simpla, quauquei bravei sòcis qu’an l’enveja de discutir amé lo public, ren d’extraordinari. E pasmens, quina vòlha ! S’arrestan fòrça lei gents, per parlar, s’informar ; li a de monde per faire pauseta aquí, mai que per lei partits politics que tenon estands, elei tanben, a cinquanta mètres en avau.
 
Marc es un joine, atrivat per la bandiera occitana que Nuria a tancat dins la ponhada d’un carriòu de crompas. Lei disques, lei pega-solets l’interessan, puei segur lei quauqueis obratges que prepausa l’estand. 

A pas encara trenta ans, e coma ara la mitat dei joines de Catalonha, es caumaire. Nos ditz qu’es independentista. Mai per eu, que es Occitania ? « Siáu anat a Carcassona ; es la capitala, non ? » La responsa espanta !  Totei lei Provençaus son acostumats de dire que non, Tolosa es pas la capitala ; e totei leis occitanistas, elei, son acostumats de dire que non, li a ges de capitala, mai un païs.
 
Marc saup au rebors que l’Estat francés empacha la lenga occitana d’obtenir un estatut oficiau en França.  E se demanda s’en practica, lo movament occitan pòu mobilisar. Es urós de saber que vaquí un an trenta mila pesonas marchèron per la lenga occitana a Tolosa.
 
L’estand dau Caoc es aquí per ajudar lei Barcelonés a trobar una informacion sus la cultura occitana e son veicule màger, la lenga. Mai es subretot aquí per atrivar de monde a sei cors.
 
Nuria Bayo, la presidenta, nos precisa que « lo monde que vèn au Caoc, premier a l’amor de la lenga occitana, mai en generau sabon que parlam doas lengas bessonas. Alòr, coma aiman lo catalan, aiman tanben l’occitan ».

« Li a quatre nivèus de cors » ajusta Laia, l’emplegada admenistrativa dau Caoc, « dei començaires ai confiermats ; o coma ditz lo quadre referenciau europenc, d’A1 a B2 ».
 
Valent a dire que lo Barcelonés interessat pòu seguir un cursus complet. A l’ora d’ara son quaranta per venir ai cors, dispensats a l’Hotel Entitats, carriera Providéncia de Barcelona (tel. 00 34 93 284 36 34) au nòrd de l’avenguda Diagonal (metrò Lesseps o Fontana, linha 3, o Alfons X,  linha 4). « La pòrta vos i es dubèrta » sotalinha la presidenta.
 
En veritat l’estatut d’oficialitat de l’occitan, dins sa varietat aranesa, a segur fach parlar d’aquela lenga en Catalunya, qu’ara es segur reconeissuda despuei 2011, e ara coneissuda per mai de Catalans. E a l’estand dau Caoc, sembla una evidéncia a leis entendre. De que faire enveja au paure jornalista provençau que, mai que d’un còp, vei denegar au sieu la qualitat de sa lenga !
 
« Es lo dialècte lengadocian que s’ensenha au Caoc » precisa Nuria Bayo. Segur, arriba que de conferenciers vènon per parlar de la diversitat dialectala de l’occitan, mai lo provençau, lo niçard o lo gavòt seràn pas ensenhats. Una demanda podriá far chanjar aquela situacion, mai a l’ora d’ara, la question se pausa pas.

L’interès dau Caoc, levat de l’estrambòrd de sei sòcis, es ben d’èstre duradís. « Siam aquí despuei 35 ans, e espèri bèn que li serem encara dins 35 ans » que nos ditz Nuria Ontiveros, sorrisenta.  Mai crosa sei dets ! En veritat la crisi economica fonsa qu’a aclapat tota l’economia espanhòla  fa viure d’oras dificilas au sector associatiu.
 
« Per lo moment avem pas sauvat la subvencion que nos atribuisse la Generalitat (l’entitat governamentala autonòma, nòstre Consèu Regionau mai ai poders e ai budgèts poténcia vint ! Ndlr). e se ditz que l’an que vèn seriá encara pièger », a crenta Laia.
 
Seriá una mauparada, e es pas possible de s’empachar de lo pensar : nòstre ministèri francés de la Francofonia, se podiá pensar en tèrmes de « lengas de França » puslèu que de « lenga francesa », devriá sostenir l’òbra dau Caoc, que fan respelir fòra lei frontieras la lenga qu’a donat a la França un prèmi Nobel en 1904.