Mistral ganhant a Malhana


Simplicité et ferveur pour la cérémonie du 25 Mars 2014 commémorant à Maillane les cent ans de la mort de Frédéric Mistral. L’affluence qu’on attendait était au rendez-vous, l’ambiance était sereine, les rituels n’étaient pas artificiels, la descendance du Maître avait choisi de contenir les crispations de ses extrêmes. Une journée salutaire.



Jorn de semana, tèmps mediòcre, lei Dieus avien pas favat la ceremonié, e la sortida de la messa dicha pèr l’archevesque das Ais e d’Arle vesié espelir quauquei parapluèias pèr aparar lei delicateis atrencaduras deis Arlatencas en beutat. 

Centenaire consensuel à Maillane le 25 mars 2014 (photo Viviana Roux)
Estoïques sus sei supèrbes chivaus blancs, lei cavaliers de la Nacien Gardiana fasien barri sus la plaça, e en fin de còmpte, lo solèu banejava pauc après lo discors dau President Vauzelle.

A l’evidènci l’esperit dau Mèstre avié penetrat lo promier magistrat de la Provença, qu’acabèt sa dicha em’un pron consequènt mossèu en provençau, après aguer enaurat mai d’un còup lo Païs d’òc e la lenga d’òc au singulier, e fach clantir l’ajetiu « occitan » en li englobant totei lei tèrras dau Miejorn dis Aup i Pirenèu.

Son audaci a bèn degut aigrejar quauquei refarniments d’orror entre certens dins lo public. Mai en si replaçant dins l’ortodossié felibrenca, e en rescontrant la pensada occitanista que n’es una gitèla, podié que rassegurar la massa de l’assistança.
 
De fach, l’ecumenisme prevalié, lei representènts de l’Istitut d’Estudis Occitans, de la FELCO, de l’AELOC èron de la partida, discretament, la jornada estènt evidentament aquela dau Felibrige, que son Capolier celebrèt pèr una dicha davant lo tombèu dau poèta sueivida pèr una vibranta Coupo Santo, qu’a mostrat que pron de monde dins l’impausanta assistança nen sabien totei lei coblets.
 
Totjorn escortada dei gardians e dei tamborinaires, la fòga vanegava pèr carrieras dau tèmps que la Comuna de Malhana rendié un òumagi òuficiau a Mistral dins lo musèu qu’avesina son ostau. Après un gigantesque banquet, lei ceremoniés contunhavon sota un vaste tibanèu. René Moucadel, dins sei fonciens municipalas coma dins aquelei d’autor, d’artiste e d’ensenhaire, bailejava l’après-dinar.

Entre lei conferèncis dau Capolier sus leis avançadas de la legislacien e aquela dau Majorau Barthès de Besièrs sus lo raionament de l’òbra mistralenca dins leis autrei regiens occitanas, afortissènt pèr la simpla pratica l’intercompreensien dei parlars occitans, leis escolans de l’escòla bilenga de Malhana venien demostrar sa mestrié dau provençau.

Tot aquò cadenciat en musica graci a l’espetaclosa e galharda armonié de la Muso Maianenco, qu’a gardat lo nom e la bandiera que li faguèt lo Mèstre.
 
A Mistral sei chausidas li an esparnhat lei glaças neblosas dei Panteons e l’orror sènsa amor dei pompas nacionalas.

Son renom s’es onorat enca’n còup au mitan de son pòple dins la simplicitat d’una manifestacien de vilagi e la fervor de son autentica posteritat. Lo biais occitan, en soma, incompatible emé lei posturas regalianas. 

Mercredi 2 Avril 2014
Alain Barthélemy-Vigouroux