La Dictada de’n pertot o quasi en Provença e a Niça


Dans ces réunions désormais traditionnelles, il s'agit tout à la fois de démontrer que la langue occitane est une affaire sérieuse, et d'associer la convivialité à son usage. Elles ont lieu dans 45 villes ; voici ce qu'il en sera en Provence ce samedi 27 janvier.



Une idée très simple qui fait florès - se réunir pour une dictée en occitan et un moment convivial.. Ici à Nice en janvier 2017 (photo MN)
La vint-unenca « dictada » occitana se farà dins aperaquí quaranta cinc ciutats, entre Bordèu e Niça, Clermont e Sèta. Emai fòra dei país occitans : a Paris-Sorbona, e a Barcelona-Gràcia.
 
En Provença e dins l’espaci dau provençau parlat, podem dire, amé lei documents que nos an mandats d’organisators, que la Dictada se debanarà a Aurenja (84), Carnolas (83), Niça (06), Setème (13) e Gap (05). En Arle es una possibilitat, segon que li aurà o non de monde per va faire.
 
L’idèa es tota simpla, s’agis de s’acampar per escriure, lo mai just que possible, un tèxte d’autor occitan, que siegue en grafia classica o mistralenca, e de perseguir l’après-dinnada amé convivència, e muma de festejar.
 
L’esperit pòu èstre una briga diferent segon leis organisators. D’unei pòdon considerar que l’important, dins l’afaire, es d’èstre « ensems », « de cotria » per la lenga occitana. A Aurenja, Bernat Vaton, lo baile de l’associacion Ben Lèu, e organisator, espèra mai de quatre-vint personas disabte au Licèu de l’Arc. E per eu, « s’agís de far vèire que la lenga nòstra es una lenga de literatura chanuda, que lo monde pren d’un biais seriós, que s’escriu pas coma que siegue, mai amé de règlas, e de monde que la sabon pron per corregir ».

Escriure just e ben s'espacejar

Un peu de détente du temps des corrections. Ici à Orange il y a quelques années (photo XDR)
Dins la ciutat vauclusenca, la Dictada se farà en quatre gropes : enfants, collegians, liceans e estudiants, enfin adults. Ben Lèu distribuis sempre de polits lòts ; en 2018 li aurà, entr’autres, un sejorn ai Rescòntres Occitans de Provença d’estiu. « sieis correctors, pas mens, nos ajudan, dau temps que pèça de teatre (amé Li Leventi de Lagardo) e cants (‘mé lo cantaire dau grope Djahlekt) espacejaràn lo monde », qu’ajusta Bernat Vaton.
 
Dins Var, a Carnolas, Sala Daumier, l’Institut d’Estudis Occitans acamparà lei « dictaires » per doas oras de l’après dinnada, e lei participants escriuràn a partir d’un article de pressa. L’organisator màger, Reinat Toscano, parla d’un « juec concors », per ne’n sotalinhar lo costat ludic. Segur sempre la Dictada, de’n pertot, es a gratis. Lei muscians Hervé Fouéré e Bastien Psaïla jogaràn per lo public dau temps de la correccion. Lo vespre, lo president de l’IEO 83, Joan-Claudi Babois, serà convidat a legir un tèxte en occitan, per lo sindicat d’iniciativas, au Vielh Molin d’Òli.
 
A Setème, a la pòrta de Marselha, l’IEO organisarà la Dictada a la Sala Fernand Ros, sus la plaça debàs a la Comuna, per « un escomessa d’escriure en occitan provençau », e sotalinha que ce qu’es rara (escriure la lenga en public) justament ne’n fa la preciositat. Ailà, dau temps de la correccion, balèti, cants, e gostaron…Sens oblidar l’aperitiu de la fin.

A Niça una autora locala

Chaque année Aquò d'Aquí couvre la Dictada dans un lieu différent (ici à Nice l'an passé)
A Niça au Licèu Masséna (avenguda Felix Faure) la Dictada aurà ben l’astre d’acampar dos cents personas e mai, coma l’an passat, quand Aquò d’Aquí i aviá menat son reportatge. Aquí s’i farà de matin e, segur, li aurà fòrça liceans. Dau tèxte, lo mielhs es de laissar l’IEO 06 ne’n parlar, coma de l’autora. Sylviana Mazza es de Niça ont’es nascuda en 1956. Aquela fonccionaria dau Ministèri dei Finanças a trabalhat a Paris, Créteil, puei Marselha, avans que de tornar au sieu, de s’engatjar dins la tropa dau Rodou Nissart, e d’escriure, en particulier una adaptacion de la Mandragòra, de Machiavel.

De saupre qu’a Niça la Dictada a un succès particulier perdequé mai que d’una associacion l’organisan de cotria : IEO, Nissart per Tougiou, Parlen et Òc-bi Countea.

A Gap, lo Rescòntre Gapian e l’IEO 04-05 convidan lo monde a participar a sa desena Dictaa, a partir de tres oras au Centre Sociau Beauregard. Lo tèxte parlarà de la vida escolara dins leis Aups. Ben segur, gostaron, cants e dansas clavaràn la jornada.

A Nime la Dictada se farà tre dos oras a la Maison du Protestantisme, 3 carrièra Claude Broussou,. Nos an pas mai dich, a part que per tot rensenhament se pòu sonar au  04 66 76 19 09.

 Leis Arlatencs de l’IEO nos dison que l’organisaràn se li a pron de monde demandaires. Per se manifestar, lèu-lèu, escriure a ieo.arle@free.fr

Jusqu'a Barcelona

L'occitan est une langue avec ses règles, quelle que soit la graphie utilisée, et les correcteurs auront du boulot ! Ici à Gap en 2015 (photo MN)
Sempre s’interessam a la Dictada de Barcelona, bailèjada per la còla valenta dau Centre d’Afrairament Occitanò-Catalan. Se debanarà a dos oras e mieg Sala d’Actes au Departament de Cultura de la Generalitat de Catalunya, au Palau Marc, Rambla Santa-Mònica, 8 a Barcelona. Se faire marcar au tel. 93 284 36 34 (de pas oblidar de començar per lo 34 se sonatz despuei la França).

Tot plen de partenàris li portan pèire, despuei leis Edicions Trabucaire fin qu’ai Cavas Raventós Rosell : de legir e de bèure !

L’autor chausit per aquela dictada, serà Pèire Beziat.

Segur, Aquò d’Aquí publicarà lei fòtos que lo monde vòudrà ben mandar, e publicarà lei noms dei premiats que podrà ne’n aver l’informacion.

Mercredi 24 Janvier 2018
Michel Neumuller