D’un costat de caps d’establiments que non voàlon marcar lu noveus escolans en niçard, d’un autre latz de projèctes d’establiments à l’entorn dau provençau… Aquela Acadèmia de Niça bofa lo frèi e lo caud, coma lo n’ensenha lo rendut-còmpte dau Conseu Academic de la Lenga Regionala dau sièis de decembre.
Arribat à la prima lo noveu Rector de l’Academia de Niça, Ricard Laganier, semblava mai favorable à l’ensenhament de l’occitan que lu sieus predecessors. Avia donat l’acòrdi per durbir un cors au Liceu Beaussier de La Sanha, ma fauta de liceans volontaris, après quinze jorns, lo cap d’establiment avia jitat l’esponga. Sensa reclama, sensa preparacion, e sensa volontarisme dei collegians de Sièis Forns que veníon pura de passar quatre ans dins una classa patrimòni-lenga regionala, la revirada deuria liurar à toi d’ensenhaments sus lo biais d’encapar aqueu tipe d’escomessa dins un mitan qu’a perdut la lenga.
Sinistrat, lo Var recampa pas mai de dètz e sèt liceans dins tres liceus, encara que li empachas multipli fachi an aqueu de Brinhòlas deuríon faire chifrar sus la realitat de l’estatistica.
Pura s’es anonciat un projècte d’escòla aissat sobre lo provençau à Tolon, dins l’elementari; ma un còup l’informacion precisada, si tracteria d’un trabalh d’animacion mé de provençau, e non d’ensenhament. E coma porria n’èstre autrament, vist que la formacion dei mèstres es au ponch moart tant dins Var que dins li Aups Maritimi...cen que mai que d’un a denonciat à l’ora de n’en parlar au CALR.
Var sinistrat e empachas dins Aups maritimas
Mai grèvas li criticas fachi davant lo Rector d’Acadèmia pertocant aquesto còup de liceus niçards : à Apollinaire e au Pargue Imperial, denoncièt Olivier Pasquetti, representant l’Association dei Professors de Lenga Regionala, lu caps d’establiments auríon sonat directament li gents d’escolans per li demandar de demarcar lu sieus enfants dau cors de lenga d’òc ! Parla meme de “secutament moral” lo representant !
Segur lo Rector siguèt una briga embarrassat. À vèire se, coma l’a dich “vilherà” ?
Aquelu maufachs de caps d’establiments non auríon d’èstre se l’Estat non auguesse donat lo “la” m’una reforma scelerata que cèrca la disparicion dei lengas minoritari de França dei liceus francés. M’una carta blanca ministeriala, segur que remar à contracorrent es d’una dificultat sensa nom.
Dau costat de l’estatistica, presentada sensa possibilitat de comparason m’ai annadas d’avans, dins Var, se l’Escòla publica de Cuers – ex-Calandreta - aficha 86 escolans, lo rèsta dau despartament parte en doga e pura li a 537 collegians dins nòu establiments : una boana basa de reconquista, se lu liceus s’embarrésson pas après.
Li Aups Maritimi s’en soàrton mielhs pura mé pas tant de collegians : 432, ma dètz liceus pi qu’acàmpon au jorns d’encuèi 332 joves.
De sotalinhar la vòlha dei gents d’escolans dins aqueu despartament, que poàdon trobar l’aurelha dei elegits (un professor d’occitan-lenga d’òc es conselhier municipal niçard delegat à la lenga regionala) : fa ja cinc ans l’escòla dei Oliviers (tambèn dicha "Portegaliers") s’èra engatjada dins la dralha dau bilingüisme, e en lo 2020 lu premiers escolans n’en deuríon sortir per lo collègi pròche...una escomessa, es de sovetar que lo trabalh de comunicacion sigue ben fach.
Una autra escòla niçarda en occitan
Ma aüra vaquí encara un còup una còla valenta, à l’Escòla Foant Cauda, au nòrd de la ciutat, que si lança finda dins lo bilingüisme. Ja li seríon trenta enfants marcats.
Au final veèm dins aquela Acadèmia de professors que voàlon ensenhar la lenga dau país, de parents que n’an l’envuèia, de comunas volontari...E un Estat qu’anequelisse li boani volontats.
Pura lo Rector, que sembla mens mauvolent que lo sieu ministre, a parlat d’un “plan global de valorisacion dei lengas regionali” mé de formacions dei mèstres à l’INSPE, es à dire l’ex IUFM.
À vèire coma l’Administracion tracterà la demanda de la societat civila e dei ensenhaires.