Au Festivau sestian, un Raubament sensa tèstas trencadas mai sensa collegians tampauc


Le metteur en scène Martin Kusej est un ferme partisan d’une vision du monde manichéenne, et il n’hésite pas à verser l’hémoglobine sur scène. C’est connu. Alors pourquoi avoir mis son travail au centre d’un projet scolaire, pour l’en retirer au dernier moment ?



Avec Martin Kusej, les Occidentaux ont droit à leur individualité, les Orientaux sont tous semblables, masse noire agitée par la terreur et le fanatisme. Pour un Festival qui se veut humaniste, c'était trop (photo Pascal Victor DR)
Se pòu pas dire que l’operà de Mozart Lo Raubament au Seralh siegue una capitada a-z-Ais est’estiu. Tot, vò quasi es clòt dins aquela messa en scèna de l’Austrian Martin Kusej, que plaça l’accien dins un desèrt alentorn deis annadas vint dau sègle passat.
 
L’istòria la coneissèm : Belmonte e son varlet cèrcan a liberar Konstanze e Blonde, sa seguenta, dei mans de Selim Bassa, eu tanben enamorat de Konstanze, e de l’odiós Osmin, son sbire.
 
Mai l’escàndol es pas tant la marrida qualitat de la messa en scèna, que la tòca dau metèire en scèna, e mai encara de l’inconsequéncia dau Festivau que l’a emplegat avans que d’enebir son trabalh tau coma èra.
 
D’autant mai qu’aquel engambi aurà privat de desenas de collegians d’un espectacle que deviá clavar tot un project escolari que se menava despuei de mes dins lo País Sestian. 

Orientaus totei pariers, Occidentaus am’individualitats

Osmin montre du doigt, tout devait se terminer par une décapitation. Un choix de mise en scène connoté qui n'a pas été montré aux collégiens impliqués dans un projet artistico pédagogique au long cours (photo Pascal Victor DR)
« Segur, ai demandat, ieu, d’anular l’espectacle, una generala reservada ais escolaris, bòrd que voliáu pas li presentar una tala violéncia e un biais de veire tant maniquean » que nos ditz Bernat Foccroulle, lo director dau Festivau.
 
A l’ultim moment, siguèt anulat l’operà, per aqueu public de joines, per de rasons que nos ditz : « La messa en scèna presentèt premier lei Orientaus coma de mantenènts de Daech, que brandussavan una bandiera negra amé de simbòles d’aquela armada dau Levant e d’Arabia, o quasi. Puei, a la tota fin, clarament leis ostatges se vesián copar la tèsta, qu’èron puei presentadas a-de-rèng ai collegians. Se podiá pas concebre ! »
 
Mai la critica dau director dau Festivau ne’n rèsta pas ai aspects saunós. Per eu est tota la tòca de la messa en scèna qu’es de reveire. A la premiera, lo 3 de julhet, aviá d’alhors, mai sensa detalhs, dich au public qu’aviá demandat de modificaciens.
 
Au fons, es ben lo biais de presentar la relacien Occident-Orient per Martin Kusej que li fa socit, a Bernat Foccroulle.
 
« Lo maniqueisme es prefond, e dins aqueu biais de veire, solets leis Europeans auràn d’individualitats, amé de biais de pensar diferents, alòr que leis Orientaus, elei, son totei presentats coma una mena de blòt ».
 
Sus la scèna, per n’èstre segurs, basta d’agachar toteis aquelei sordats de negre vestits, am’ un turban que li escondon tant la tèsta coma lo nas, totei pariers, pas capables d’autra causa que d’engautar sei presoniers am’un fusiu. 

Accostumat ai fònts de sang que rajan sus lo pontin…

Pour Bernard Foccroulle, la mise en scène était manichéenne et sanglante. Problème, c'est la manière, connue depuis longtemps, du metteur en scène (photo MN)
Mai alòr perqué aver fisat aquel operà a un metèire en scèna que son biais es de faire raiar lo sang tant que pòu ? La bèla inconsequéncia que de li demandar de far veire son ponch de vista avans que de decidar que pòu pas èstre presentat dins un festivau que sa tòca es l’umanisme ?
 
En janvier passat a Lion, Martin Krusej aviá dejà bailejat un Idomeneo (Mozart) onte lo sang s’espandissiá dins de vertadiers chaples. L’operà de Mozart voliá escafar la violéncia dau mite, Krusej ne’n metiá mai que mai. E son Macbeth (Verdi) fasiá de fònts de sang a Munich en 2013.
 
Lo biais de veire d’aqueu metèire en scèna es tot de provocacien saunosa e s’encombra pas de nuanças dins un monde que vei en negre e blanc… e roge.
 
Podèm partejar o non son biais de veire, mai èra pas ben seriós de saupre coma vei lo monde e de li confiar un projèct escolari onte aqueu que li prepausa vòu donar ai joines un agach equilibrat e tot plen d’alteritat. 

Jeudi 16 Juillet 2015
Michel Neumuller