Dòna Anna Maria Duval o aviá pas previst, mai l’encanta lo resultat collaterau de la solidaritat que baileja ambe la comuna burkinabe de Legmoin, tretze mila abitants que mancavan d’Aiga dins quaranta quatre vilatjons pròches dau Ghana. Nos o ditz.
« O aviam pas anticipat segur, mai un còp que foguèron cavats lei sièis premiers potz, lo monde que nos aculhèt nos diguèt que despuei, lei fremas avián de temps a tuar ! Jamai seriá estat possible, dau temps que li faliá passar quatre oras cada jorn a quèrre l’aiga, de còps a de quilomètres, e d’esperar dins la tiera d’autrei fremas qu’esperavan que venguèsse son torn de posar dins çò que semblava mai un marigòt qu’un vertadier potz ».
La consola adjoncha de Grassa delegada a l’Ecologia, l’avèm rescontrada a Manòsca, a la fin d’abriu, que l’Agéncia Regionala per l’Environament (Arpe Paca) i aviá acampat d’elegits e de professionaus d’ONG dins una mieja jornada consacrada a la « cooperacion descentralizada dins lo domeni de l’aiga ».
« O aviam pas anticipat segur, mai un còp que foguèron cavats lei sièis premiers potz, lo monde que nos aculhèt nos diguèt que despuei, lei fremas avián de temps a tuar ! Jamai seriá estat possible, dau temps que li faliá passar quatre oras cada jorn a quèrre l’aiga, de còps a de quilomètres, e d’esperar dins la tiera d’autrei fremas qu’esperavan que venguèsse son torn de posar dins çò que semblava mai un marigòt qu’un vertadier potz ».
La consola adjoncha de Grassa delegada a l’Ecologia, l’avèm rescontrada a Manòsca, a la fin d’abriu, que l’Agéncia Regionala per l’Environament (Arpe Paca) i aviá acampat d’elegits e de professionaus d’ONG dins una mieja jornada consacrada a la « cooperacion descentralizada dins lo domeni de l’aiga ».
1% du budget communal de l’eau pour en donner l’accès en Afrique
A Legmoin, au Burkina Faso, l’ouverture d’une vingtaine de puits a eu pour effet collatéral le temps libre des femmes qui, jusqu’alors passaient près de quatre heures à la marche et à l’attente devant les puits éloignés (photo commune de Grasse)
Despuei 2005 e la Lèi Oudin Santini, es possible ai collectivitats localas de consacrar un per cent de son budget d’aiga e d’espurgacion an aquelei projèctes d’ajuda au Sud. E l’Agéncia de l’Aiga es encargada de butar a la ròda, que paga 50% dei projèctes e mai 80% deis estudis prealables. « Siam 50 en Provença e cada encargat de mission tèn un budget de 1,2 M€. Fa 80 M€ » ditz Nadou Cadic, lo delegat regionau.
Grassa organizèt un viatge d’estudi en 2007, puei son, en quauqueis etapas, vint una perforacions que foguèron efectuadas per una ONG partenària de la Ciutat, Aquassistance. « Es l’associacion que trabalha en generau ambe la Lionesa deis Aigas, nòstre delegatari per la distribucion e l’espurgacion deis aigas a Grassa » que ditz Patrick Bernard, lo capolier dau servici deis aigas de Grassa. E d’ajustar que « nòstre budget d’aigas es pichon, 7000 € aperaqui, mai aqueu de la Lionesa es dètz còps mai gròs au nòstre, e un apondon au contract l’engatja coma nautrei a consacrar un per cent dau budget en d’activitats de solidaritats dins lo domeni de l’aiga ».
E mai d’un còp, leis elegits locaus pòdon entraïnar d’autrei budgets, coma o a fach Grassa. « Un èuro engatjat ne’n pòu levar tres autrei », nos ditz la conselhiera regionala Joëlle Faguer (EELV). Vicepresidenta delegada a la Solidaritat Internacionala, cèrca lo mejan politic de mutualizar totei aqueleis accions entre « collectivitats e ONG que fan quauqua ren dins una mema encontrada ». Se tracta d’optimizar l’argent public e d’afavorizar de projèctes encara mai chanuts. En decembre de 2010, lo Conseu Regionau votèt un fons de 200 k€ per n’apondre un tot parier de l’Estat. Es possible d’i posar.
Mai aquelei projèctes an besonh d’èstre ben evaluats puei. « Es aquò que manca a l’encaminament, se rementam encara dei projèctes danés deis annadas nonanta, ambe de sistèmas de pompatges qu’ara marchan plus per manca de seguiment » remembra Andrieu Huber, un agronòm provençau qu’obrèt a l’Agéncia de l’Aiga Ròse-Mediterranèa-Corsega avans que de menar de projèctes « solidaris » au Cameron. « Ben tròp d’ONG fan de comunicacion e dison que fan ambe la populacion locala africana, per vendre son biais de far, puei i a de decepcions » que nos dirà puei en defòra dei conferéncias.
Mai lo pensament dei cònsols qu’èran venguts a Manòsca èra alhors. « Coma far acceptar a mei ciutadans de consacrar d’argent an aquò, mentre que d’ostaus de ma comuna, aluenchats, an pas encara l’aiga correnta ? » que ditz un de la Vauclusa rurala.
Grassa organizèt un viatge d’estudi en 2007, puei son, en quauqueis etapas, vint una perforacions que foguèron efectuadas per una ONG partenària de la Ciutat, Aquassistance. « Es l’associacion que trabalha en generau ambe la Lionesa deis Aigas, nòstre delegatari per la distribucion e l’espurgacion deis aigas a Grassa » que ditz Patrick Bernard, lo capolier dau servici deis aigas de Grassa. E d’ajustar que « nòstre budget d’aigas es pichon, 7000 € aperaqui, mai aqueu de la Lionesa es dètz còps mai gròs au nòstre, e un apondon au contract l’engatja coma nautrei a consacrar un per cent dau budget en d’activitats de solidaritats dins lo domeni de l’aiga ».
E mai d’un còp, leis elegits locaus pòdon entraïnar d’autrei budgets, coma o a fach Grassa. « Un èuro engatjat ne’n pòu levar tres autrei », nos ditz la conselhiera regionala Joëlle Faguer (EELV). Vicepresidenta delegada a la Solidaritat Internacionala, cèrca lo mejan politic de mutualizar totei aqueleis accions entre « collectivitats e ONG que fan quauqua ren dins una mema encontrada ». Se tracta d’optimizar l’argent public e d’afavorizar de projèctes encara mai chanuts. En decembre de 2010, lo Conseu Regionau votèt un fons de 200 k€ per n’apondre un tot parier de l’Estat. Es possible d’i posar.
Mai aquelei projèctes an besonh d’èstre ben evaluats puei. « Es aquò que manca a l’encaminament, se rementam encara dei projèctes danés deis annadas nonanta, ambe de sistèmas de pompatges qu’ara marchan plus per manca de seguiment » remembra Andrieu Huber, un agronòm provençau qu’obrèt a l’Agéncia de l’Aiga Ròse-Mediterranèa-Corsega avans que de menar de projèctes « solidaris » au Cameron. « Ben tròp d’ONG fan de comunicacion e dison que fan ambe la populacion locala africana, per vendre son biais de far, puei i a de decepcions » que nos dirà puei en defòra dei conferéncias.
Mai lo pensament dei cònsols qu’èran venguts a Manòsca èra alhors. « Coma far acceptar a mei ciutadans de consacrar d’argent an aquò, mentre que d’ostaus de ma comuna, aluenchats, an pas encara l’aiga correnta ? » que ditz un de la Vauclusa rurala.
Savoir d’abord ce que la commune attend d’une action solidaire
Anne-Marie Duval : "nous ne savions pas qu'en apportant l'eau nous apportions aussi le temps libre pour les femmes de la commune" (photo MN)
Levat que l’urbanisme deuriá pas autorizar de bastir s’es pas possible d’assumir puei, l’Agéncia de l’Aiga pòu sotalinhar que pòu consacrar 90 € l’an a cada abitant rurau de la Region. Mai tanben pòu dire qu’en França 60% dei gents son favorables an aqueleis accions. « Son jamai dau meme òrdre de còst » contèsta Anna Maria Duval, « ren de comparable entre lo còst dei gròs d’un malhum d’aiga o d’espurgacion au nòstre e lei 5000 € e pas mai que pòdon donar d’aiga en de miliers d’Africans ». L’escala es diferenta.
Mai leis avantatges, elei, son pas totjorn ont leis esperan. Es verai que, coma o ditz Laurent Tessier, de l’ONG Eaux Vives, « la comuna se deu demandar çò que ganhariá an una accion de solidaritat internacionala ». An aquò Alain Meunier, cònsol adjonch dau Luc, pòu respòndre que per sa comuna, lo projècte d’ajuda a l’aiga en Africa endraièt una tiera de contactes entre lo cap dau vilatge, sei grops culturaus, e leis escòlas de sa ciutat varesa. « Degun que coneis pas ara lei problèmas de la populacion d’Africa dins la joina generacion » que ditz.
Pòu èstre tanben l’ocasion d’afortir totei lei liames dins la comuna, coma o ditz Jean-Jacques Cozzari, lo cònsol delegat ais Aigas de Moans-Sartòu (06). « Son leis associacions de la comuna o que son pairinejadas per una d’aquelei que pòdon prepausar un projècte, puei de comission d’elegits en rescòntres regulars, aqueu es partejat amb una gròssa partida deis abitants ».
Mai leis avantatges, elei, son pas totjorn ont leis esperan. Es verai que, coma o ditz Laurent Tessier, de l’ONG Eaux Vives, « la comuna se deu demandar çò que ganhariá an una accion de solidaritat internacionala ». An aquò Alain Meunier, cònsol adjonch dau Luc, pòu respòndre que per sa comuna, lo projècte d’ajuda a l’aiga en Africa endraièt una tiera de contactes entre lo cap dau vilatge, sei grops culturaus, e leis escòlas de sa ciutat varesa. « Degun que coneis pas ara lei problèmas de la populacion d’Africa dins la joina generacion » que ditz.
Pòu èstre tanben l’ocasion d’afortir totei lei liames dins la comuna, coma o ditz Jean-Jacques Cozzari, lo cònsol delegat ais Aigas de Moans-Sartòu (06). « Son leis associacions de la comuna o que son pairinejadas per una d’aquelei que pòdon prepausar un projècte, puei de comission d’elegits en rescòntres regulars, aqueu es partejat amb una gròssa partida deis abitants ».