En mai 68 lei gents d'un còp se parlèron

En mai 2008 à l'occasion d'un numéro spécial "Mai 68" Maria Tarbouriech nous avait adressé ces souvenirs en languedocien


« Les gens avaient besoin de parler, tout d’un coup ils comprenaient notre accent, quand la veille encore il nous demandaient de répéter ». Encore petite et montée à Paris pour « regroupement familial » Marie Tarbouriech s'était souvenue de la soudaine ouverture de gens jusque là fermés aux autres. L’occitanisme ce sera pour un tout petit peu plus tard, en écoutant Marti.



Marie Tarbouriech avait vécu Mai 68 à Paris, et y avait vu naître sa conscience occitaniste (photo MN, 2010)
Eri plan pichona en aquel temps, pas encara detz ans e pasmens Mai de 68 es una espòca que m'a marcada.

Mon paire, mestre d'escòla, fasia una formacion per esser professor de collègi a Montlignon (95) a trenta kilometras de Paris, dau temps de l'annada escolari 1967-68, e avia menat sa familha a la capitala.

Aquela annada foguet la pus negra de la vida de ma maire: ela qu'avia totjorn viscut defora, a l'ort, amb sas abelhas.. s'es retrovada dins un apartament, sens conneisser degun, e sens poder ligar coneissança amb las veisinas, ela que devia repetar sas demandas als comerçants que comprenian pas l'accent del Miegjorn.

En Mai de 68, me soveni que soi pas anada a l'escòla mentre una setmana.

Onte demoravam, i avia un pòsta d'essencia de l'autre costat de la carriera, e me soveni que las veituras fasian la coua, mai que d'una ora, per aver, me sembli, per 5F de carburant (sabi quante n'en fasia).

Tanben, me soveni de ma maire los un o dos còps onte mon paire es anat manifestar a Paris amb de collègas.

Pour la famille Tarbouriech, 68 c'est d'abord une libération de la parole...on se parle!
Ai ausit dire a ma maire que mentre aquela setmana, las gents parlavan volontiers amb los "estrangiers". Lo nòstra apartament donnava sus la carriera. Fasia bel temps, i avia gaire de circulacion; sovent ma maire se metia a la fenestra… e de femnas que conneissia pas, venian parlar amb ela, del filh qu'era a la Sorbòna, o del fraire que n'avia pas de nòvas .., de femnas qu'avian besonh de parlar e per miracle, i avia pas cap de problèmas d'accent o de comprenença.

Ai pas sovenir d'aver mancat de quicòn, mai es totjorn ausit ma maire dire que la familha s'era sarrat la cencha, avia fait la setmana amb una règa de bocins de sucre del fons de la boita, que i avia pus res dins los magasins: pas pus d'òli, de sucre, de pastas, de ris…; las gents avian fait de provisions… E ma maire de repotegar qu'a son ostal del Lengadoc auria agut los liumes de l'òrt, las conservas, lo pòrc en saucissas o cambajon…

Encore trop jeune pour avoir des idées politiques, Maria, mais ça viendra...
Sul plan politica, eri tròp jova per comprendre mas pensi qu'aquel temps foguet formatiu. Era lo prumié còp que vsia l'òrdre en plaça contestat; pensi qu'es aqui qu'ai compres la dreita e la gaucha, qu'ai commençat a m'interessar a las caricaturas del Canard Enchaîné .. Me soveni de la granda decepcion de mons parents als resultats de las eleccions legislativas.
 
Las annadas qu'an seguit, eriem tornats dins lo nòstra Miegjorn e mon paire escotava las cançons de Marti, Mans de Breish, Beltrame o Patric… e pensi qu'aquò aget mai d'importancia dins ma sensibilitat o conciença politica. "Vos vòl parlar d'un païs…".
 

Dimanche 13 Janvier 2013
Marì Tarbouriech (2008)