Arle es a la pena per bèn profichar d’una annada màger


Si le pays d’Arles, sa nature exceptionnelle et sa haute concentration de monuments antiques a compté dans l’attribution du label « capitale européenne de la culture » à Marseille Provence, ce territoire a du mal à en recueillir les fruits. La faute à la crise, d’abord.



Rester soi même ? Arles valorise le costume traditionnel provençal à l'heure de Marseille Provence 2013 (photo MN)
A la Taula Gromanda es miegjorn e mieg, mai degun li es entaulat, levat d’un parèu d’Italians que prenon l’aperitiu. Pasmens es idealament localisat pròche dau cirque roman.
 
Es pas lo label òc qu’atrivarà aquí de toristas, pasmens es pegat bèn vesible sus la vitra. Nimai « l’autentica cosina romana » que prepausa lo menú.
 
Lei gropes de joines colegians italians que passon, faudrà pas comptar dessus per faire son chifra d’afaires. « Vènon vèire çò qu’an bastit sei rèires amé lei nòstres, mai aquelei lei veirem pas dins lei restaurants » nos ditz, filosòfe, l’aubergista.
 
Li a que de faire quauquei pas per intrar au Calendal, l’ostalariá qu’es just darrier. Frederic Jacquemin laissa son platèu e se seca lei mans sus son faudiu negre per tocar la man am’una riseta. Mai de biscanti…

Lei miliers d’estrangiers son pas venguts per causa de crisi

Le maire Hervé Schiavetti entend jouer "durable", et la ville se prépare à accueillir entreprises et services voués au patrimoine (photo MN)
Es qu’aqueu president dau sindicat de l’Ostalariá dau païs arlatenc fa còr per fòrça. Per eu l’annada toristica 2013 es mau endraiada. « La màger part deis aninmacions se faràn l’estiu…coma d’abituda. E per lo moment se vei bèn que la crisi fa son òbra, li a pas grand monde ».
 
A la terrassa si veson que de vesins, d’abituats. Lei miliers d’Anglés e d’Alemands promés per aquela annada especiala son pas venguts au rendètz-vos.
 
Es lo sentiment d’injustícia que li arrapa lo còr an aquel òme. « Fau dire que sènsa Arle, Marselha sariá pas capitala europenca de la cultura aquest an ! Es bèn en 2006 la dicha dau premier cònsol qu’a emportat la decision ! » A l’epòca, lo comunista Arvei Schiavetti aviá defendut lei qualitats de son territòri davant la comission europenca que deviá chausir una vila per 2013.

Mai que d’una expausicion atriva de monde

Pour Frédéric Jacquemin, Arles a été essentielle au choix de Marseille capitale culturelle, mais n'en recueille pas les fruits (photo MN)
Amé d’un costat una ciutat clafida de momuments que l’istòria, la granda, susa de chascuna de sei muralhas, e de l’autre costat una natura de tria amé Camarga, Aupilhas e Crau, l’argument es pas faus. E se Tolon s’es retirat de l’operacion, qu’Ais li rèsta que timidament, Arle, ela, prepausa mai que d’un eveniment.
 
E lo premier cònsol contèsta que l’avant e la rèire-sason siegon paures. « La mòstra Rodin fa intrar aperaquí mila personas chasque jorn » que nos ditz. L’eveniment es una capitada, au Musèu de l’Arle Antique, longassa bastida blava acostumada au succès despuei qu’en 2010 li foguèron expausats lei trovalhas romanas qu’una còla valenta d’arqueològs avián descavats dau fons dau Ròse.
 
Lo musèu Réattu vèn de durbir una mòstra d’art contemporan sus lo tèma dau nívol. E se, segur, chascun espèra lei Rescòntres de la fotografia au mes de julhet, dejà en mai son començadas lei manifestacions popularis dei Suds a Arles, amé sa « pegolada » fisada aquest an an un meteire en scèna coneissut, Richard Bonnot-Saltet, avans que la Vila prepause sei targas. E lei curiós que vènon au centre vila pòdon vèire una autra mòstra, ela consacrada au vestit tradicionau. Arle se cèrca lei mejans de demorar una ciutat provençala a l’ora d’una annada capitala qu’auriá degut la portar au cimèu.

La Vila escometrà sus l’avenir bòrd que lo present fa pas rire

La crisi es aquí pasmens, e lo monde, que vèngue d’a costat o de l’estrangier, vòu pas despensar mai qu’es possible. Lei setantas eveniments labelisats « MP2013 » dau país arlatenc li chanjaràn ren.
 
La Vila adònc vòu escometre sus l’avenir. Totara una ciutat scientifica consacrada au reviscolament dau patrimòni va nàisser ais ancians atalhiers de la SNCF.
 
Mai lo centre màger provençau d’aquela « ciutat musèu », eu, es laissat barca a travèrs. Lo Musèu Arlatenc, promés an una bèla operacion de renovacion tre 2009, deviá èstre lest per lo public en 2013, segur. L’arquitecte  dei bastiments de França l’a decidat autrament. Lei retards se son amolonats sus l’ostau etnologique qu’aviá vòugut Frederic Mistral, e pagat amé l’argent de son prèmi Nobel.
Ville à haute concentration d'histoire, mais en temps de crise cela ne suffit plus à attirer les touristes toute l'année (photo MN)

Mardi 11 Juin 2013
Michel Neumuller