Derrière les vignobles il s'en passe...(photo XDR)
Aquela scèna se debanava lo 15 de març passat a Vauriàs. Lo Front National se sènte crèisser d’alas. Per l’unic acamp public d’avans l’escrutinh municipau, fa sala plena. A la beguda que lei recebe, Valeria es venguda vèire.
« Siáu au mieu, e s’es un fenomène, lo vòli aprochar ». Ges de rasons de s’acatar per aquela frema que dona la man a la còla ciutadana d’Houcine Serrar, adversària malurosa de la candidata FN, France Barthélemy-Bathelier.
Nos ditz : « d’òmes venguèron me marcar coma s’èri sus un terren de foot, me laissavan jamai tranquila. Siam en Repubica e ai ben lo drech de me trobar dins lo meeting d’un candidat que m’agrada pas, non ?! »
E dejà premier espantament, aussis la candidata frontista s’aplicar a dire de frasas en provençau.
« Siáu au mieu, e s’es un fenomène, lo vòli aprochar ». Ges de rasons de s’acatar per aquela frema que dona la man a la còla ciutadana d’Houcine Serrar, adversària malurosa de la candidata FN, France Barthélemy-Bathelier.
Nos ditz : « d’òmes venguèron me marcar coma s’èri sus un terren de foot, me laissavan jamai tranquila. Siam en Repubica e ai ben lo drech de me trobar dins lo meeting d’un candidat que m’agrada pas, non ?! »
E dejà premier espantament, aussis la candidata frontista s’aplicar a dire de frasas en provençau.
"Benleu que conéis mai Aïcha que La Marseillaise ?!"
Arriba lo moment que l’assemblada de frontistas se lèva per cantar la Marseillaise : « qu’un sang impur aaaabreuuuuve nos sillons ! ». Valeria resta sus sa cadiera. Lei fions gisclon, "l’un m’a escupit : « benlèu que sas pas lei paraulas ?! », l’autre « vai ! desgatja d’aquí! », enfin « benleu que conéis mai Aïcha ! ». L’abitanta cerca sosta pròche d’un òme que conèis despuei l’escòla comunala, mai aqueu s’esquilha leu. E la pression s’afortis. Li aurà totjorn un regard verinós per la seguir dins lei recantons de la sala. « Finalament es doas fremas qu’an ben vòugut faire bàrri ».
Arriba l’apotèosi de la serada. « Nos an menat un òme presentat coma felibre, qu’a entonat la Coupo Santo. Passat lo premier coblet, plus degun sabiá cantar l’imne felibre, e l’òme a acabat solet ».
Lo sabiá pas, Valeria, mai de l’autre costat de la plaça, au meme moment li aviá tres òmes, que s’èron acampats còntra la Muralha dei Fusilhats. Au moment de la retirada dei tropas alemandas en 1944, lei nazis rabalhèron totei lei gents rescontrats per lei tuar aquí, dins un descadenament d’òdi que Valeria pènsa ne’n aver vist l’endraiament a Vauriàs, a l’escasença d’aquelei municipalas. « L’un aviá lançat l’idèa de resistir. Mai lo lendeman èron ren que tres davant la muralha !... »
Arriba l’apotèosi de la serada. « Nos an menat un òme presentat coma felibre, qu’a entonat la Coupo Santo. Passat lo premier coblet, plus degun sabiá cantar l’imne felibre, e l’òme a acabat solet ».
Lo sabiá pas, Valeria, mai de l’autre costat de la plaça, au meme moment li aviá tres òmes, que s’èron acampats còntra la Muralha dei Fusilhats. Au moment de la retirada dei tropas alemandas en 1944, lei nazis rabalhèron totei lei gents rescontrats per lei tuar aquí, dins un descadenament d’òdi que Valeria pènsa ne’n aver vist l’endraiament a Vauriàs, a l’escasença d’aquelei municipalas. « L’un aviá lançat l’idèa de resistir. Mai lo lendeman èron ren que tres davant la muralha !... »
Durant l'hiver 1890, sous la neige. En 2014, sous le glacis ? (photo archives DR)
La candidata FN aurà acampat a Vauriàs 36% dei vòtes. Pròche, a Bolèna, Marie-Claude Bompard a quasi passat au premier torn sota una etiqueta « tiera de drecha », dins la tirassiera dau FN. E son òme, Jacques, eu es elegit amé quasi 60% a Aurenja, fàcia a Ana-Maria Hautant, l’occitanista que rabalha que 15% am’una tiera de gaucha.
« Despuei que me siáu entornada au mieu, lo senti s’auçar aqueu vòte d’extrèma drecha » que nos ditz Valeria. « A la legislativa de 2012 s’ajustatz lei votz de Bompard e aquelei per lo candidat FN, avètz dejà lo descòmpte de la municipala de 2014 ».
Mai lo pièger per nòstra testimònia, es lo sentiment de solesa, dins un país que ressente coma aspirat per l’idèa que la montada de l’extrèma drecha seriá irresistibla, e la paur que l’acompanha. Coma se lei premiers temps dau fascisme en Italia devián èstre viscuts ara au nòstre.
Puei vaquí que la lenga nòstra es ara un argument per aquelei novèus mèstres locaus. Se, a Vauriàs, la candidata FN parla de l’ensenhar ais escòlas, dins lo nòrd dei Bocas dau Ròse, un candidat se reclama meme de l’occitanisme ! Mai que d’un qu’a luchat per un regionalisme dubert s’estranglarà. Jean-Alexandre Mousset realisa un decòmpte de 22% a Castèurainart.
« Despuei que me siáu entornada au mieu, lo senti s’auçar aqueu vòte d’extrèma drecha » que nos ditz Valeria. « A la legislativa de 2012 s’ajustatz lei votz de Bompard e aquelei per lo candidat FN, avètz dejà lo descòmpte de la municipala de 2014 ».
Mai lo pièger per nòstra testimònia, es lo sentiment de solesa, dins un país que ressente coma aspirat per l’idèa que la montada de l’extrèma drecha seriá irresistibla, e la paur que l’acompanha. Coma se lei premiers temps dau fascisme en Italia devián èstre viscuts ara au nòstre.
Puei vaquí que la lenga nòstra es ara un argument per aquelei novèus mèstres locaus. Se, a Vauriàs, la candidata FN parla de l’ensenhar ais escòlas, dins lo nòrd dei Bocas dau Ròse, un candidat se reclama meme de l’occitanisme ! Mai que d’un qu’a luchat per un regionalisme dubert s’estranglarà. Jean-Alexandre Mousset realisa un decòmpte de 22% a Castèurainart.
La lenga occitana per luchar còntra lo replegament identitàri
A Vauriàs, començan de se comptar aquelei que podrián far viure la lenga nòstra fòra de l’influéncia dau FN. « Se trata pas d’una regalida leu amorçada, aquelei gents son convincuts, son vòte es pas efemère » dirà encara Valeria.
E de se demandar coma, dins aqueu contexte, aparar l’idèa que praticar la lenga, e parlar dau patrimòni provençau, podriá se faire am’obertura, per se demarcar dau replegament identitàri que s’anoncia.
Dejà a prepausat una peticion onte se ditz, a prepaus dau FN : « sa violènci nos fai paur, sei messòrgas nos fan escòrna, ren que ven d’elei nos pòu faire pantaiar … ».
E de se demandar coma, dins aqueu contexte, aparar l’idèa que praticar la lenga, e parlar dau patrimòni provençau, podriá se faire am’obertura, per se demarcar dau replegament identitàri que s’anoncia.
Dejà a prepausat una peticion onte se ditz, a prepaus dau FN : « sa violènci nos fai paur, sei messòrgas nos fan escòrna, ren que ven d’elei nos pòu faire pantaiar … ».